Từ lâu trong y học cổ truyền, tỏi đã được sử dụng như một thành phần dược liệu vô cùng tốt để chữa bệnh, đặc biệt là bệnh cảm cúm. Bên cạnh đó, nó còn là một loại gia vị quan trọng trong ẩm thực hàng ngày. Ngoài những công dụng phổ biến mà ai cũng biết, tỏi còn rất nhiều giá trị dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe, vậy những lợi ích đó là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu ngay bây giờ.
Thành phần dinh dưỡng của tỏi
Thành phần dinh dưỡng của tỏi rất đa dạng, mỗi loại mang lại những lợi ích khác nhau:
- Vitamin và khoáng chất: nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong 100g tỏi chứa 6,36g protein, 33g carbohydrates, 150g calo, cùng với các vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B6), sắt, canxi, kali, mangan, magie, photpho,…
- Các hợp chất hữu cơ sulfur và glycosides: giúp kháng khuẩn, tiêu viêm và ngăn ngừa ung thư vô cùng tốt
- Bên cạnh đó, tỏi cũng chứa lượng cao germanium và selen, đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại nguy cơ đột biến tế bào, ngăn ngừa sự hình thành của các gốc tự do và từ đó hỗ trợ phòng ngừa ung thư. Điều đặc biệt là hàm lượng germanium trong tỏi cao hơn so với nhiều dược liệu khác như nhân sâm, trà xanh và trà đỏ….
Tác dụng chủ yếu của tỏi đến từ chất allicin, giúp loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể và bên cạnh đó tăng cường các tế bào bạch cầu khỏe mạnh. Tuy nhiên, trong tỏi tươi, allicin không tồn tại dưới dạng tự do, chỉ có tiền chất của nó là alliin. Khi tỏi được băm nhuyễn, enzyme trong tỏi bị kích hoạt sẽ kích thích alliin hình thành allicin.
Lợi ích sức khỏe của tỏi
Tỏi có nhiều lợi ích cho sức khỏe đặc biệt là khi ăn sống:
- Phòng và điều trị cảm cúm: Thành phần sulfur chứa trong tỏi có hiệu quả kháng khuẩn và chống viêm mạnh mẽ. Sử dụng tỏi hàng ngày có thể giúp phòng ngừa cảm cúm và các bệnh do vi khuẩn và virus gây ra. Nghiên cứu cho thấy ăn tỏi sống mỗi ngày giảm 63% nguy cơ mắc cảm cúm và rút ngắn thời gian bệnh tình 70%, giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng.
- Lọc độc tố trong máu: Tỏi có chứa chất allicin, giúp loại bỏ các chất độc hại khỏi cơ thể và tăng cường sức khỏe của tế bào bạch cầu. Allicin cũng có tác dụng loại bỏ nicotine, thanh lọc máu và làm sạch hệ hô hấp hiệu quả.
- Ngăn ngừa bệnh Alzheimer: Thành phần dinh dưỡng của tỏi có tác dụng bảo vệ tế bào não chống lại quá trình lão hóa, làm giảm cholesterol và hạ huyết áp. Việc ăn tỏi sống hàng ngày có thể giúp ngăn ngừa hiệu quả các bệnh thần kinh liên quan đến tuổi tác, như bệnh mất trí nhớ Alzheimer.
- Mang lại thai kỳ an toàn: Tỏi được biết đến với khả năng hỗ trợ tăng cân cho thai nhi có nguy cơ thiếu cân. Ngoài ra, tỏi cũng có thể giảm thiểu các rủi ro khác trong thai kỳ, bao gồm tiền sản giật (liên quan đến tình trạng cao huyết áp).
- Làm đẹp da: Các hợp chất allicin tự nhiên có trong tỏi có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và làm giảm hoạt động của các gốc tự do, giúp ngăn ngừa mụn trứng cá và nhiều bệnh da khác.
- Cải thiện chức năng xương khớp: Tỏi chứa nhiều vitamin C, vitamin B6, mangan, kẽm, chất chống oxy hóa và enzyme. Những thành phần này có tác dụng ngăn chặn hình thành các mô liên kết và thúc đẩy quá trình chuyển hóa xương. Hơn nữa, chúng còn giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, giúp xương trở nên chắc khỏe hơn.
Cách dùng tỏi
Có nhiều cách sử dụng tỏi trong ẩm thực và điều trị sức khỏe. Dưới đây là một số cách phổ biến để sử dụng tỏi:
- Ướp thịt: Sử dụng tỏi băm nhuyễn hoặc nghiền thành bột để ướp thịt trước khi nấu, tạo ra hương vị đậm đà và thơm ngon.
- Hấp: Đặt vài củ tỏi trong nồi hấp cùng các món hấp khác như hải sản, rau củ, hoặc thịt để tăng thêm hương vị và dinh dưỡng.
- Nướng: Cắt củ tỏi thành lát mỏng, bôi dầu và nước mắm, sau đó nướng cho đến khi thơm và chín.
- Xào: Sử dụng tỏi băm nhuyễn để xào cùng với rau củ hoặc thịt, tạo ra món ăn đậm đà và ngon miệng.
- Làm nước sốt: Nghiền tỏi với dầu ô liu và muối, sau đó dùng làm nước sốt cho các món nướng, hấp, hoặc xào.
- Ăn sống: Một cách đơn giản để sử dụng tỏi là ăn sống. Cắt nhỏ tỏi và trộn vào các món salad hoặc thức ăn khác.
- Làm gia vị: Sử dụng tỏi băm nhuyễn hoặc tỏi bột làm gia vị cho các món ăn, soup, nước chấm, hoặc đậu phụ.
Ngoài việc sử dụng trong ẩm thực, tỏi cũng có thể được sử dụng trong điều trị sức khỏe bằng cách làm nước tỏi, uống nước tỏi hàng ngày hoặc thêm tỏi vào các loại thuốc tự nhiên. Tuy nhiên, trước khi sử dụng tỏi để điều trị bệnh, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn thích hợp.
Lưu ý khi dùng tỏi
- Băm tỏi và để trong không khí khoảng 10 – 15 phút trước khi ăn để tạo ra allicin – chất có tác dụng bảo vệ sức khỏe.
- Sử dụng cà phê không đường, sữa bò, trà xanh hoặc nhai kẹo cao su sau khi ăn tỏi để loại bỏ mùi hôi.
- Không ăn tỏi lúc đói hoặc ăn quá nhiều tỏi một lần, đặc biệt là với người bị viêm loét dạ dày, tá tràng.
- Cân nhắc trước khi ăn tỏi nếu có bệnh liên quan đến mắt hoặc thị lực yếu.
- Tránh ăn tỏi sống khi bị tiêu chảy, vì allicin trong tỏi có thể kích thích ruột.
- Không kết hợp ăn tỏi cùng thịt chó, thịt gà, trứng, cá trắm.
- Người có tiền sử mắc bệnh về gan nên hạn chế ăn tỏi do tính nóng và cay.
- Người đang sử dụng một số loại thuốc đặc biệt không nên ăn tỏi để tránh tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe.
- Người thể trạng suy yếu không nên ăn nhiều tỏi để tránh các tác dụng không mong muốn.
Xem thêm về công dụng của lá sa kê
Mong rằng với những thông tin được chia sẻ trên đây giúp bạn hiểu thêm về tác dụng của tỏi với sức khỏe và giúp công dụng của nó được phát huy tốt nhất.